Agatha Christie’nin meşhur dedektifi Hercule Poirot’un bile ilgisini çekecek bir vaka: FA Cup’ı kim çaldı?
FA Cup (Football Association Challenge Cup), tüm turnuvalar ve bugün hala var olan tüm ligler dahilinde dünyanın en eski futbol müsabakasıdır. İlk FA Cup karşılaşması 1871-1872 sezonunda oynandı ve bu tarihi organizasyon o zamandan beri de Birinci ve İkinci Dünya Savaşı sırasındaki kesintiler hariç düzenlenmeye devam ediyor. Her ne kadar şu an neredeyse tamamen İngiltere kulüplerinin dahil olduğu bir organizasyon haline dönse de başlangıçta, Britanya’nın üvey evlatları İskoçya ve Galler’den de bir çok futbol kulübü turnuvaya katılıyordu. Galli bir kulüp olan Cardiff City kupayı 1927’de kazandı. Eski bir İskoç kulübü Queen’s Park ise 2 kez finale çıkmasına rağmen şampiyonluk sevinci yaşayamazken, İskoçlar da bu tarihi kupadan müzelerine bir tane bile götürememiş oldular.
Organizasyonun kökleri tarihin derinliklerine bu kadar uzanmışken, spor tarihine geçecek bazı olayların yaşanması da elbette kaçınılmazdı. Bunlardan belki de en ilgi çekici ve garip olanı ise 125 yıl önce bugün yaşandı.
Dünyanın en eski futbol organizasyonu FA Cup’ın 24. yılında finalin adı Aston Villa – West Bromwich Albion’du. Üçüncü kez finalde karşı karşıya gelen takımların birbirlerine karşı birer zaferi bulunuyordu. 20 Nisan 1895’te, Londra’daki Crystal Palace Ulusal Spor Merkezi’nde oynanan maçta Aston Villa, maçın henüz 30. saniyesinde Bob Chatt’ın golüyle 1-0 öne geçti. Bu gol, 2009 finalinde Louis Saha’nın Everton formasıyla Chelsea’ye 25. saniyede attığı gole kadar kupa tarihinin en erken golü olarak anıldı. Karşılaşma sona erdiğinde ise West Bromwich Albion’ı 1-0 mağlup eden Aston Villa ikinci kez kupanın sahibi oldu.
Kutlamalardan birkaç ay sonra kupa, sergilenmek üzere William Shillcock tarafından işletilen Birmingham’daki Newtown Row adlı bir spor mağazasına götürüldü. 10 Eylül’de mağazaya ulaşan kupa, tarih 11 Eylül’e döndüğünde ise yerinde yoktu. Kupanın bulunması için aylarca uğraşıldı, kupayı bulan kişiye 10 sterlinlik ödül verileceği söylendi ancak tüm çabalar sonuçsuz kaldı.
Açıklığa kavuşturulamayan bu olaydan yıllar sonra kupayla ilgili bir itiraf geldi. 1958 yılının Şubat ayında yerel bir gazete olan Sunday Pictorial’deki habere göre 80 yaşındaki Henry James Burge isimli bir adam yıllar önce kupayı kendisinin çaldığını söylüyordu. Burge, dükkanın arka kapısını nasıl kırdığını, kendisiyle birlikte iki kişinin daha olduğunu ve kupayla birlikte birkaç çift krampon çaldıklarını anlatıyordu. Elbette en merak edilen nokta kupanın akıbetiydi. Burge’nin söylediğine göre kendisi, kupayı soygunun ardından eritmiş ve sahte kron haline getirmişti. Bu itirafa göre dünyanın en eski futbol organizasyonun sembolü kim bilir kaç kişinin cebine sahte para olarak girmişti.
Bu itirafın ardından harekete geçen Birmingham polisi, dükkan sahibinin anlattıkları ile Henry Burge’nin söylediklerini karşılaştırdı. Ancak beyanlar arasındaki tutarsızlıklar nedeniyle yaşlı adam tutuklanmadı ve iddiaları ciddiye alınmadı. Aston Villa ise bugüne kadar toplam yedi kez kazandığı FA Cup’ın ikincisini tekrar müzesine koymak için federasyona 25 sterlin ödemek zorunda kaldı. Ve 1895’in FA Cup’ına ne olduğu o günden bu güne çözülemeyen bir sır olarak kaldı.