2023’ten önce hiçbir Afrika ülkesi Dünya Artistik Cimnastik Şampiyonası’nın madalya tablosunda kendine yer bulamamıştı. Belçika’nın Antwerp kentinde, Cezayir adına kazandığı asimetrik paralel gümüşüyle bunu değiştiren Kaylia Nemour şimdi de gözünü olimpiyat madalyasına dikmiş durumda.
Geçtiğimiz yıl Belçika’nın Antwerp kentinde düzenlenen Dünya Artistik Cimnastik Şampiyonası sırasında manşetlerin çoğunu Simone Biles süslüyordu. Tokyo’daki Olimpiyat Oyunları sırasında takım yarışması sürerken yarışmadan ayrılan ABD’li cimnastikçi, daha sonra denge aletinde bronz madalya kazansa da mental sağlığını öncelemesi gerektiğini söyleyerek uzun süre rekabetçi cimnastikten uzak kalmıştı. Biles, uluslararası yarışmalara geri döndüğü Antwerp’te takım ve genel tasnif de dahil olmak üzere dört altın madalya kazandı ve kadınlarda atlama tahtasında Yurchenko Double Pike hareketini yarışma esnasında gerçekleştiren ilk sporcu oldu.
Ancak şampiyonanın öne çıkan isimlerinden bir diğeri, Cezayir adına tarihi bir sonuca imza atan Kaylia Nemour’du. Asimetrik paraleldeki etkileyici rutini ona bir gümüş madalya kazandırmakla kalmadı, Cezayir’i de bayrağı bir Dünya Artistik Cimnastik Şampiyonası madalya töreninde dalgalanan ilk Afrika ülkesi haline getirdi.
Fransa doğumlu Nemour, en az 10 yıldır görülmemiş zorluk puanlarına sahip rutinlerle Paris’te asimetrik paralel altınının en büyük adaylarından. Ancak 17 yaşındaki cimnastikçinin dünyanın zirvesine yolculuğu sakatlıklar ve Fransa Cimnastik Federasyonuyla zorlu bir mücadeleyle ön plana çıktı.
VATANDAŞLIK SORUNU
Kaylia Nemour’un gençler kariyeri cimnastik ve diğer sporlardaki COVID-19’a bağlı duraksamalarla kesintiye uğradı, ancak genç sporcu yine de 2021’de asimetrik paralelde kazandığı Fransa şampiyonluğuyla gözleri üstüne çevirmeyi başardı. Bu zafer ve pandemi kısıtlamalarının gevşemesi büyükler kategorisine nispeten sorunsuz bir geçiş için sporcunun ekibini umutlandırsa da 2021 Fransa Şampiyonası’ndan hemen sonra Nemour’un osteokondritis nedeniyle dizinden ameliyat olması gerekti. Ameliyatların Nemour’u tahminen sekiz ay cimnastik salonlarından uzak tutması gerekiyordu ancak bu, Fransa Cimnastik Federasyonu ile sporcu arasında uzun bir mücadelenin başlangıcı oldu.
Nemour’un mensubu olduğu Avoine-Beaumont cimnastik kulübünün doktorları atletin 2022 yılında yarışmalara dönebileceğini açıklarken, federasyon doktoru yeşil ışık yakmayı reddetmiş ve sporcunun antrenman ve Olimpiyat vizesi için büyük önem arz eden müsabakalara katılmasının önünü kesmişti. Bu esnada Nemour’un ekibi, federasyon doktorunun cimnastikçiyi muayene dahi etmediğini öne sürüyordu. Fransa Federasyonu’nun sporcuya karşı ilgisizliği öyle boyutlardaydı ki, Nemour’un koçu Gina Chirilcenco’nun “bir sonraki Nina Derwael’le (asimetrik paralelde son olimpiyat şampiyonu) karşı karşıya olabiliriz” sözüne dahi gülüp geçmişlerdi.
Bunun yanında Kaylia Nemour’u ilgilendiren bir sorun daha vardı. Federasyonun başlattığı 2024 Olimpik Projesi, olimpiyata katılacağı öngörülen yetenekli sporcuları kulüplerinden alarak merkezi antrenman gruplarına dahil etmeyi planlıyordu. Bu, federasyon ve (sporcuları arasında Nemour’un yanı sıra Tokyo’da olimipyatta yarışan Carolann Héduit de bulunan) Avoine-Beaumont kulübü arasında bir gerginliğe yol açmıştı. Atletler kendilerini daha rahat hissetikleri kulüplerini bırakmak istemiyorlardı.
Bütün bunlar Nemour’un babasının doğduğu Cezayir’e vatandaşlık başvurusu yapmayı ciddi ciddi düşünmeye başlamasına neden oldu. 2022’de Uluslararası Cimnastik Federasyonu’nun (FIG) yeşil ışık yakmasıyla Cezayir’i temsil etmeye hazırlanan cimnastikçi, Fransa Federasyonu’nun engellemesiyle karşılaştı. Ülke federasyonunun temsiliyet değişimine izin vermemesi nedeniyle Cezayir adına yarışmak için beklemesi gereken süre bir anda bir yıla çıkan Nemour’un olimpiyat hayalleri neredeyse suya düşmüştü. Nemour’un, ne yarışmalara katılmasına ne de yarışmalara katılabilmek için Cezayir vatandaşlığına geçmesine izin veren federasyon yüzünden, olimpiyat bileti için gerekli eleme puanlarını toplaması imkansıza yakındı. Bu durumu daha da tuhaf kılan, federasyonun daha önce iki cimnastikçinin, Farah Boufadene ve Janna Mouffok’un, Cezayir’i temsil etmesine sorunsuz bir şekilde izin vermiş olmasıydı.
Nemour’un ekibi hukuki mücadeleyi sürdürürken, federasyon üzerindeki kamuoyu baskısı da devam ediyordu. Kaylia Nemour’un annesi ve Avoine-Beaumont kulübünün başkanı olan Stéphanie Nemour’un başlattığı bir kampanyada 6000 civarı imza toplanmıştı. Bu esnada altı cimnastikçi, spordaki istismar vakaları ve federasyonun bu konuda önlem almadaki eksikliklerine dair bir televizyon kanalına konuştu. Bunun hemen ardından zeminin ayaklarının altından kaydığını hisseden federasyon başkanı James Blateau – Fransa Spor Bakanlığı’nın da zorlamasıyla – Nemour’un Cezayir’i temsil etmesine engel olmaktan vazgeçmeye karar verdi. Ancak takvimler Mayıs 2023’ü gösteriyordu ve olimpiyat bileti için Nemour’un önündeki pencere giderek daralıyordu.
NEMOUR ULUSLARARASI SAHNEDE
Federasyonun tuhaf gövde gösterisi nedeniyle Kaylia Nemour gençler veya büyükler kategorisinde Fransa’yı uluslararası yarışmalarda hiç temsil edememişti. Daha önce Cezayir adına yarıştığı ve, takım ve asimetrik paralel altını ile denge aleti gümüşü kazandığı 2022 Arap Şampiyonası dışında tecrübesi yoktu, burada da federasyon himayesi şartı aranmadığı için yer alabilmişti. Cezayir’i temsil etmesinin önünde bir engel kalmadığında, 2023 Afrika Artistik Cimnastik Şampiyonası’na sadece iki hafta kalmıştı. Buna rağmen takım yarışmasında Cezayir’i bronz madalyaya taşımayı ve genel tasnifte altın kazanmayı başararak aynı yılki dünya şampiyonasında yerini ayırttı.
Güney Afrika’nın Pretoria kentinde düzenlenen Afrika Şampiyonası’nda Nemour’un elde ettiği başarılar madalyalarla sınırlı değildi. Kaylia Nemour aynı zamanda, asimetrik paralelde kural kitabına kendi ismiyle giren bir hareketi başarıyla icra etmişti. Zorluğuyla bilinen Nabieva hareketinin bir varyasyonu olan Nemour hareketi, kural kitabında kendine G kategorisi (0.70 puan değerinde) altında yer buldu.
Antwerp’teki 2023 Dünya Şampiyonası ise Nemour’un küresel sahneye çıkışına tanıklık etti. Genel tasnif sekizinciliğiyle Paris bileti alarak başladığı dünya şampiyonasında, asimetrik paralel elemesinde elde ettiği 15.200 puanla finale lider olarak yükselen genç cimnastikçi, 2021’de atlama tahtası finalinde yarışan ve dördüncü olan Mısırlı Nancy Taman’dan sonra bir alet finalinde yer alan ilk Afrikalı cimnastikçi oldu. Nemour finalde ilk bağlantısını kaçırmasına karşın 6.7 zorluk puanına sahip rutinini tamamladı ve 15.033 puan elde etti. 15.100 puan alan Çinli Qiu Qiyuan’ın çok az farkla gerisinde kalarak gümüş madalya alsa da, bu sonuçla Cezayir ilk defa Dünya Artistik Cimnastik Şampiyonası madalya tablosunda kendine yer bulmuş oldu.
OLİMPİYAT YOLU
Bu tarihi başarıdan sonra Kaylia Nemour, olimpiyat yılına kararlı bir başlangıç yaptı. Cottbus’taki Dünya Kupası ayağında asimetrik paralel elemesinde icra ettiği 6.9 zorluk puanına sahip rutiniyle 15.433 puan alan Nemour, finalde Maloney hareketini Komova II ile değiştirerek zorluk puanını 7.0’a yükseltti ve 15.433’lük puanını tekrar etti. Cezayirli cimnastikçinin koç ekibinden Mark Chirilcenco, “[Nemour] dünyada asimetrik paralelde 7.0 ve üzeri zorluk puanıyla performans sergileyen tek isim olmalı” diyordu.
Nemour’un asimetrik paralel performansı, olimpiyat yaklaştıkça daha da etkileyici bir hale büründü. Haziran sonunda Bükreş’te düzenlenen RomGym Trophy’de elemede 7.4 zorluk puanına sahip bir rutini (bu rutinin 2006-08 kural kitabı yürürlükte olsa başlangıçta 8.3 ile puanlanacağını söylemekte fayda var) başarıyla tamamlayarak 15.550 puan alan sporcu, finalde bu puanı 15.667’ye yükseltti ve 2022-24 olimpik döngüsünde bu alette alınan en yüksek puanı kaydetmiş oldu.
Nemour’un Paris 2024 öncesi çıktığı seviye, Aliya Mustafina, He Kexin, Madison Kocian ve Beth Tweedle gibi isimlerin asimetrik paralelde hünerlerini sergiledikleri dönemden beri çıkılmamış bir seviyeye işaret ediyor. Hatırlanacağı üzere 2013-2016 döngüsünde bu alette 15’li puanların sonlarını ve 16’ların başlarını görmek daha sık rastlanan bir durumdu. Cimnastiğin yenilenen puan sistemi etrafında yolunu bulmaya çalıştığı 2006-08 döngüsünde ise puanlar daha da yüksekti. Örneğin Çinli He Kexin ve ABD’li Nastia Liukin, asimetrik paralelde sırasıyla altın ve gümüş aldıkları Pekin 2008’deki alet finalinde 16.725 puan elde etmişlerdi.
Asimetrik paralelin son olimpiyat şampiyonu Nina Derwael ve Sunisa Lee gibi isimlerin yarışmalara dönüşü de Paris’teki alet finali için insanları heyecanlandırmaya yetiyor. Yine de Paris 2024’te asimetrik paralel altını için yarışın Nemour ile Qiu Qiyuan arasında geçeceğini öngörmek güç değil. Çin Ulusal Şampiyonası’nda 7.2 zorluk puanına sahip bir rutinle 15.566 puan kaydeden Qiyuan’ın, Nemour’un olimpiyat altını hedefinin önündeki en büyük rakip olacağı kesin.
Bu arada Kaylia Nemour’un genel tasnif performansından da kısaca bahsetmekte yarar var. Cottbus’ta 6.0 zorluk puanına sahip bir rutinle denge aletinde 14.133 puan alarak ilk defa bu alette 14 puan barajını geçen Cezayirli cimnastikçi, Romanya’da da puanını 14.733’e çıkararak ciddi bir gelişim kaydettiğini gösterdi.
2021’de geçirdiği sakatlığın ardından yerde ve atlama tahtasında antrenmanlara, asimetrik paralel ve denge aletine kıyasla daha geç başlayabilen Nemour, atlama tahtasında yılın başında antrenmanlarına dahil ettiği Double Twisting Yurchenko hareketini başarabilirse genel tasnifte de ciddi bir madalya adayı olacak. Her ne kadar şimdiye kadarki performansları göz önüne alındığında bu henüz pek gerçekçi görünmese de; Simone Biles, son şampiyon Suni Lee ve 2022 dünya şampiyonu Brezilyalı Rebeca Andrade gibi isimlerin olduğu bir listede ilk altıya girmesi işten bile değil.
Kaylia Nemour Paris 2024’te madalya kazandığı taktirde bir Afrika veya Orta Doğu ülkesi adına bunu başaran ilk cimnastikçi olacak. Henüz sporun coğrafyasında kökten ve geniş çaplı bir değişimden bahsetmek için çok erken olsa da Nemour, asimetrik paralelde insanları büyülemeye ve diğer aletlerdeki gelişimini sürdürmeye devam ediyor. Paris 2024’te de, tarih yazacağı beklentisiyle gözler üzerinde olacak.
Bu yazının eski bir versiyonu The Rival App’te yayımlanmıştır.
Kapak resmi: IOC